Vermoeidheid

Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben. Bij ziektes als post-COVID, ME/CVS, Q-koorts en Lyme spelen vermoeidheidsklachten een belangrijke rol, maar ook bij andere ziektes en aandoeningen komt vermoeidheid voor. ZonMw laat onderzoek doen naar de oorzaken en behandeling van vermoeidheidsklachten.

Oorzaken en behandelingen chronische vermoeidheid

Naar schatting hebben miljoenen mensen last van vermoeidheidsklachten. Het is niet altijd duidelijk wat deze klachten veroorzaakt. Soms is de oorzaak wel duidelijk en kan een behandeling helpen. Maar in andere gevallen is de oorzaak onbekend of is niet duidelijk hoe de klachten verholpen kunnen worden. Er kan sprake zijn van tijdelijke klachten of chronische vermoeidheid.

Bij sommige ziekten is vermoeidheid één van de belangrijkste symptomen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Lyme, Q-koorts, ME/CVS en long-COVID. Op deze pagina leest u meer over dit onderzoek en het belang hiervan.

ME/CVS

ME/CVS is een ernstige, chronische ziekte waar nog geen effectieve behandeling voor is. Mensen met de ziekte hebben onder andere last van pijn, gevoeligheid voor licht en geluid, concentratie- en geheugenproblemen en ernstige vermoeidheidsklachten. Inspanning kan de klachten verergeren. Om mensen met ME/CVS goed te kunnen helpen is meer onderzoek nodig naar de oorzaken, diagnose en behandeling van de ziekte. Dat gebeurt in het onderzoeksprogramma ME/CVS, dat in december 2022 van start ging.

Lyme

Lyme wordt veroorzaakt door een beet van een besmette teek. Het is mogelijk om na de beet ziekte van Lyme op te lopen. Hierbij horen ziekteklachten, zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn, pijn in je gewrichten en verwoedheid. Deze klachten kunnen met de maanden tot jaren verergeren. Samen met patiëntenorganisaties, onderzoekers, beleidsmakers, bedrijven en zorgprofessionals faciliteren wij het actieplan Lymeziekte. Daarin staan onderzoeksonderwerpen en andere activiteiten op het gebied van diagnostiek, behandeling en preventie van Lyme.

Q-koorts

Q-koorts is een bacteriële infectieziekte die van dieren kan overgaan naar mensen. De bron van de ziekte zijn met name besmette melkgeiten en melkschapen. Q-koorts kan bij de mens leiden tot chronische Q-koorts en de ziekteverschijnselen die erbij horen zijn ernstige vermoeidheid, concentratie- en geheugenproblemen, spier- en gewrichtsklachten en hart- en vaatklachten/kortademigheid. Omdat er nog weinig bekend is over deze ziekte, financieren wij onderzoek met betrekking tot diagnostiek, behandeling en preventie van Q-koorts.

Long COVID

Bij Long COVID, ook wel post-COVID genoemt, houden mensen lange tijd klachten na een COVID-19-infectie. Een van de klachten kan (extreme) vermoeidheid zijn. ZonMw maakt verschillende wetenschappelijke onderzoeken naar Long COVID mogelijk, daarover lees je op deze themapagina meer. Iemand die met ernstige COVID in het ziekenhuis belandt kan wonderbaarlijk snel herstellen. Maar mensen die thuis uitzieken kunnen veel langer klachten blijven houden. Dankzij onderzoek van ZonMw en nieuwe inzichten uit de revalidatiezorg wordt steeds duidelijker wat voor wie de juiste zorg is. In dit interview lees je daar meer over.

Samenwerking in onderzoek naar vermoeidheid

Vermoeidheid komt ook vaak voor in combinatie met andere (chronische) ziekten, zoals kanker, spierziekten, longaandoeningen en hersenaandoeningen. Om snel tot een effectieve behandeling van vermoeidheidsklachten te kunnen komen is het belangrijk om samen te werken en kennis of data te delen.

Kennissynthese Vermoeidheid

Er is nog veel onduidelijk over de oorzaken en behandeling van vermoeidheid bij chronische ziekten. Daarom hebben ZonMw en de SGF (Vereniging Samenwerkende Gezondheidsfondsen) een kennissynthese laten opstellen waar alle beschikbare kennis samenkomt. Download de Kennissynthese hierover of bekijk de video.

Video: meer onderzoek nodig naar (ernstige) vermoeidheidsklachten