Academische Werkplaatsen Huisartsenzorg

De versterking van de eerstelijnszorg is een belangrijk onderdeel van het Integraal Zorgakkoord. Programma's voor onderzoek en kwaliteitsontwikkeling in de eerstelijnszorg moeten daarom een passend vervolg krijgen. Het Universitair Netwerk Huisartsgeneeskunde (UNH) en het Nederlands Huisartsgenootschap (NHG) benoemen in dit kader de noodzaak voor structurele financiering van de academische huisartsgeneeskunde. Goede regionale academische huisartsgeneeskundige infrastructuren zijn daarin een essentieel onderdeel voor de noodzakelijke innovatie ten behoeve van toekomstbestendige huisartsenzorg. De directie Curatieve Zorg van het ministerie van VWS verzocht ZonMw daarom een programmavoorstel te ontwikkelen voor een programma kennisinfrastructuur Academische Werkplaatsen Huisartsenzorg (AWH) voor de periode 2024 t/m 2027: ‘…Het programma draagt er aan bij dat wetenschappelijke kennis en innovaties hun weg vinden naar de praktijk en dat de kennis over de huisartsenzorg actueel blijft en wijd wordt verspreid.’ Daarnaast vraagt het ministerie het programma AWH ondersteunend te laten zijn aan de Visie eerstelijnszorg 2030.

Het programma AWH heeft als doel bij te dragen aan de duurzame versterking van academische werkplaatsen huisartsenzorg voor kwalitatief goede, toegankelijke en doelmatige zorg. We zetten in op het doorontwikkelen van bestaande structuren en netwerken binnen de huisartsgeneeskunde. 

Voor deelname aan het programma komen uitsluitend de 7 afdelingen/vakgroepen Huisartsgeneeskunde (HAG) in aanmerking. Hun unieke positie in de huisartsgeneeskunde door de verbinding met de zorgpraktijk, onderwijs en opleiden en hun langdurige wetenschappelijke track record in huisartsgeneeskundig onderzoek maakt het logisch dat zij het voortouw nemen in de verdere ontwikkeling van de kennisinfrastructuur van de huisartsenzorg. Daarbij moet het uitgangspunt van toekomstbestendige huisartsenzorg als voorwaarde voor een houdbaar en toegankelijk zorgsysteem centraal staan. 

In het programma staat het begrip academische werkplaats centraal. De academische werkplaats is ontstaan als re-actie op de kloof die er bestaat tussen wetenschap en praktijk ('theory practice gap'). Een academische werkplaats is voor ZonMw een structurele interdisciplinaire organisatievorm (kennisinfrastructuur). Hierin werken mensen uit praktijk en academie (onderwijs, opleiden en onderzoek) samen om de wisselwerking tussen patiëntenzorg, onderwijs, opleiden en onderzoek te bevorderen. Het samenwerkingsverband is geformaliseerd (via bijvoorbeeld overeenkomsten/ convenanten). Onderzoek vindt met en in de praktijk plaats voor directe uitwisseling en toepassing van de ontwikkelde kennis

Om de doelstellingen van het programma te bereiken, heeft het programma 3 programmalijnen: 

1. Academische werkplaatsen huisartsenzorg (7) en bijdrage aan hun landelijk netwerk 
2. Praktijkgericht onderzoek en instrumentontwikkeling 
3. Beoogde programmalijn projecten passende zorg (uitsluitend externe middelen) 

Het programma kent 2 fases. De eerste fase is gericht op de inrichting van de afzonderlijke academische werkplaatsen en hun samenwerkingsverband. De tweede fase is gericht op het monitoren en bijsturen van de AW’en volgens hun eigen en nog te ontwikkelen milestones, in lijn met het programmadoel. In die tweede fase is ruimte voor het gaandeweg invullen en vormgeven van subsidierondes in lijn 2 en beoogde programmalijn 3 naar actualiteit en behoefte op dat moment en indien daarvoor (aanvullende) middelen beschikbaar zijn.