Onderzoek naar COVID-19 vaccinatie bij kinderen met post-COVID syndroom

Tijdens de eerste golf leken kinderartsen opgelucht adem te kunnen halen: waar de volwassen Intensive Cares volstroomden, bleven de kinderafdelingen en Intensive Cares leeg. Inmiddels weten we dat COVID-19 ook belangrijke gezondheidsproblemen kan opleveren voor kinderen, ook op de lange termijn. Het is alleen nog niet bekend hoe de klachten verbeterd kunnen worden.

Het onderzoek VINCERE richt zich op de lange-termijn effecten van COVID-19 en het effect van vaccinatie hierop bij kinderen. Dr. Marlies van Houten, Dr. Suzanne Terheggen-Lagro en dr. Giske Biesbroek, Lisanne van Leeuwen en dr. Marlies van Houten van het Spaarne Gasthuis schreven een blog over hun onderzoek.

Wat is post-COVID syndroom?

Een deel van de kinderen en volwassenen houden langdurige klachten na het doormaken van een milde of ernstige COVID-19 infectie, zoals vermoeidheid, benauwdheid en concentratieproblemen. Als deze klachten weken tot maanden bestaan spreken we van post-COVID syndroom. Een survey onder Nederlandse kinderartsen, dat in januari 2021 werd afgenomen, identificeerde 89 kinderen met post-COVID klachten. Dit aantal is de afgelopen maanden verder toegenomen. Ruim een derde van de kinderen met post-COVID syndroom heeft dusdanig ernstige klachten dat zij gedeeltelijk of helemaal niet naar school kunnen. Begrip over de oorzaak van post-COVID syndroom is nog beperkt, maar mogelijke oorzaken zijn:

  • Schade door het virus aan hart, longen en het centraal zenuwstelsel;  
  • Een aanhoudende ontstekingsreactie door nog aanwezige virus deeltjes;
  • Een afweerreactie tegen lichaamseigen cellen;
  • Verstoring van het gezonde eigen microbioom.

Onderzoek naar post- COVID syndroom in kinderen

Eerste berichten van volwassen patiënten met post-COVID laten zien dat een vaccinatie tegen het coronavirus kan zorgen voor een verbetering van de klachten. Kinderartsen van het Spaarne Gasthuis en het Amsterdam UMC hebben de krachten gebundeld en willen onderzoeken hoe post-COVID syndroom bij kinderen er uitziet en of vaccinatie een verbetering geeft van de klachten. Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn de onderstaande deelonderzoeken opgestart. Naast deze 2 opgestarte deelonderzoeken willen wij uiteindelijk ook het effect van vaccinatie in kinderen tussen de 5 en 12 jaar oude met long COVID klachten onderzoeken.

Deel 1: POCOS

POCOS (Post-COVID Syndrome in children) onderzoekt het klachtenpatroon, de risicofactoren en de onderliggende oorzaak van post-COVID syndroom bij kinderen. Dit doen we met vragenlijsten en onderzoeken naar biomarkers, het afweersysteem, microbioom en de fysieke fitheid.

Deel 2: VINCERO

Waarin we middels vragenlijsten onderzoeken of kinderen met long-COVID tussen de 12 en 18 jaar oud een verbeterde fitheid ervaren na een vaccinatie. 

Samenwerken is essentieel

Binnen het post-COVID onderzoek bestaat een nauwe samenwerking tussen het Spaarne Gasthuis en het Amsterdam UMC en ook met de landelijke COPP studie*, GGD Kennemerland en het RIVM. Deze samenwerking is essentieel bij een complex ziektebeeld zoals dit en binnen een veld dat zich zo snel ontwikkelt. Naast het vaccinatie onderzoek wordt er uitgebreid gekeken naar risicoprofielen en pathofysiologische mechanismen om te verklaren waarom het ene kind wel post-COVID syndroom krijgt en het andere kind niet. Gezien de impact van dit ziektebeeld op het individuele functioneren en de maatschappij vinden wij het heel belangrijk dat er meer inzicht komt in dit ziektebeeld met als uiteindelijk doel een betere behandeling voor deze groep kinderen.

* Sinds het begin van de pandemie houden kinderartsen in Nederland onder leiding van het LUMC gegevens bij van kinderen met (ernstige) COVID-19 of MIS-C (multisystem inflammatory syndrome - children) die leiden tot ziekenhuis en intensive care opnames.

Colofon

Tekst: Dr. Marlies van Houten, Dr. Suzanne Terheggen-Lagro en dr. Giske Biesbroek, Lisanne van Leeuwen en dr. Marlies van Houten
Beeld: Eigen collectie auteurs
Eindredactie: COVID-19 team ZonMw

© ZonMw 2022