Meer Kennis met Minder Dieren
Proefdiervrije methoden en dierproeven
We zijn voor goede wetenschap, die bijdraagt aan de gezondheid van de mens. Wanneer dat kan zonder proefdieren, stimuleren we dat. Al meer dan 20 jaar spelen we een belangrijke rol in de transitie naar proefdiervrije innovaties. In opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ontwikkelen we programma’s voor de ontwikkeling en het gebruik van proefdiervrije methodes.
In sommige onderzoeken zijn proefdieren noodzakelijk omdat er (nog) geen goede alternatieven zijn of wanneer het noodzakelijk is vanuit wet- of regelgeving. In dat geval stimuleren we dat deze dierproeven zo goed mogelijk en met zoveel mogelijk impact worden uitgevoerd. Daarom financieren we het uitvoeren en publiceren van systematisch literatuuronderzoek over proefdierstudies, net als het publiceren van negatieve of neutrale data uit proefdierstudies.
Stimuleren van ontwikkeling, toepassing en acceptatie van proefdiervrije innovaties
We stimuleren de ontwikkeling van innovatieve proefdiervrije methoden voor (bio)medisch en toxicologisch onderzoek. Ook zetten we in op de toepassing of doorgeleiding van bestaande en nieuwe proefdiervrije innovaties om bij te dragen aan de (inter)nationale transitie naar proefdiervrij onderzoek, bijvoorbeeld door acceptatie en implementatie in wet- en regelgeving te stimuleren.
We financieren daarvoor gebiedsoverstijgend (interdisciplinair) onderzoek waarbij onderzoekers samenwerken met relevante stakeholders, zoals industrie, dierenwelzijn- en patiëntenorganisaties, eindgebruikers, regelgevende instanties en NGO’s. We streven naar optimale impact van de resultaten door eisen te stellen aan de toepassing, verspreiding of doorgeleiding van projectresultaten. Het programma sluit ook aan bij de eisen die we stellen aan kennisontwikkeling zoals FAIR data en Open Access.
Met het MKMD-initiatief Create2Solve bieden we ruimte aan vraaggestuurd onderzoek, waarbij publiek-private samenwerking centraal staat.
Partner in de Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI)
ZonMw is partner van het landelijk samenwerkingsverband Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI). De ambitie van TPI is om Nederland katalysator te laten zijn in de internationale transitie proefdiervrije innovatie. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voert de regie over het TPI-traject, in samenwerking met de departementen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Economische Zaken en Klimaat en Infrastructuur en Waterstaat en Defensie. Er lopen op dit moment verschillende initiatieven om bij te dragen aan de doelstellingen van TPI. Eén daarvan is het programma MKMD.
We werken samen met diverse partijen en initiatieven:
- Stichting Proefdiervrij
- Health~Holland (Topsector Life Science and Health (LSH))
- Stichting Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF)
- NWO (Humane Meetmodellen)
- Nationale Wetenschapsagenda
- Nationaal Comité advies dierproevenbeleid (NCad)
- RIVM
- TNO
- Funders Forum EViR
- Preclinicaltrials.eu
- College ter Beoordeling Geneesmiddelen (CBG)
- Programma Covid bij ZonMw
Financieringsmogelijkheden
Module Uitvoeren Systematisch Literatuuronderzoek Dierstudies
Het doel is het effectief gebruik van resultaten uit dierstudies stimuleren door het verhogen van de vindbaarheid en herbruikbaarheid ervan. Het stimuleert onderzoekers aan de slag te gaan met het uitvoeren van een systematisch literatuuronderzoek op het terrein van dierexperimenteel onderzoek of van proefdiervrije innovaties.
Lees verder over Uitvoeren systematisch literatuuronderzoek dierstudies
Module Publiceren neutrale/negatieve dierexperimentele resultaten
Het doel is het publiceren van wetenschappelijk solide, ongepubliceerde negatieve- of neutrale dierexperimentele data. ZonMw wil hiermee de publicatie van goed uitgevoerd dierexperimenteel onderzoek met negatieve of neutrale uitkomst stimuleren om onnodige herhaling van onderzoek en bias te voorkomen.
Lees verder over Publiceren neutrale/negatieve dierexperimentele resultaten
Module Organiseren Workshop Systematisch Literatuuronderzoek Dierstudies
Met deze subsidie hebben kennisinstellingen de mogelijkheid om een ‘hands-on’ workshop te laten plaatsvinden binnen hun eigen instituut, waarin training wordt gegeven aan onderzoekers in het doen van systematisch literatuuronderzoek voor dierexperimenteel onderzoek. Met dit initiatief kan de kennis van het schrijven van zo’n systematisch literatuuronderzoek verder worden verbreed onder onderzoekers en wordt de kwaliteit van het onderwijs hierover geborgd.
Lees verder over Organiseren Workshop Systematisch Literatuuronderzoek dierstudies
Create2Solve
In het initiatief Create2Solve staan de vragen van het bedrijfsleven over proefdiervrije innovaties centraal. In overleg met de industrie en de MKMD-programmacommissie hebben we 5 challenges geformuleerd, waarin proefdiervrije innovaties een belangrijke bijdrage zouden kunnen leveren in het vervangen van (proef)dieren.
Lees verder over Create2Solve
Beter wetenschappelijk onderzoek met menselijk restweefsel
Hoe kun je humaan restweefsel, dat overblijft na operaties en anders weggegooid zou worden, beschikbaar te stellen voor (bio)medisch onderzoek? Dat onderzocht het consortium Vital Tissue met financiering van het programma Meer Kennis met Minder Dieren. Hoe werkt dat precies voor arts, patiënt, ziekenhuis en onderzoeker?
Dit project heeft de ZonMw Parel ontvangen, wilt u weten waarom lees dan verder.
Commissie
Voorzitter
Dr. H.J. (Henriette) Bout
Vicevoorzitter
Prof. Dr. I.E.C. (Iris) Sommer
Leden
C.J.J. (Tineke) Coenen de Roo
Dr. M. (Marjolein) van Driel
Dr. J. (Janny) van den Eijnden-Van Raaij
Dr. J. (Janine) Ezendam
Dr. P. (Peter) van Meer
Dr. N.A.W. (Natal) van Riel
Dr. M. (Marijn) Vlaming
Drs. D. (Debby) Weijers
Dr. K. (Katja) Wolthers
Dr. R. (Raymond) Pieters
Prof. Dr. E.M.J. (Sabeth) Verpoorte
Dr. M. (Marc) van de Wetering
Dr. J.M. (Jelmer) Wolterink
M. (Marcel) Zuijderland
Waarnemers
Dr. E. (Erica) van Oort
D.J. (Dirk-Jan) Saaltink
Meer informatie
Artikelen
-
Symposium Transitie naar proefdiervrije innovaties: ambitie versus realisme?
Op 12 december verzamelden onderzoekers, beleidsmakers en andere...
-
Kennisagenda doet aanbevelingen voor transitie naar proefdiervrije innovaties
Het (bio)medische onderzoek zit in een overgangsfase (transitie)...