’Een jaar na het Nightingalejaar is verpleegkundig leiderschap nog steeds belangrijk!’

Interview met lector Margreet van der Cingel
'Het aantal keren dat ik het afgelopen jaar naar mijn werk ging, is op een hand te tellen', vertelt lector Margreet van der Cingel. 'Het thuiswerken is saai en ik ben blij wanneer ik straks mensen weer ‘live’ kan zien. Natuurlijk kan ik vertellen over hoe het voor mij was, maar voor verpleegkundigen en verzorgenden is het veel zwaarder.'

De crisis duurt en duurt maar. Iedereen raakt vermoeid. En dat in de volle breedte: van verpleegkundigen en verzorgenden ziekenhuizen en verpleeghuizen tot in de thuiszorg en de GGZ. Zorgverleners worden zelf ziek of moeten in quarantaine en er vallen steeds gaten in het rooster.

Patiënten voorop

Verpleegkundigen en verzorgenden zetten patiënten altijd voorop, terwijl er veel veranderingen zijn en ze soms in een heel ander team samenwerken. Ik vind dat we heel trots moeten zijn dat ze dat zo vol weten te houden.

Tegelijkertijd is goed voor het beroep opkomen ook heel belangrijk, juist nu de crisis maar voortduurt. Het is geen tegenstelling om voor jezelf en de beroepsgroep op te komen, omdat je daarmee juist leiderschap voor goede zorg laat zien. In ons onderzoek naar verpleegkundig leiderschap blijkt ook hoe belangrijk een goedwerkend team is, met een open sfeer gebaseerd op gelijkwaardigheid. Pas dan kun je echt goede zorg geven.

Opkomen voor het beroep

Dit onderzoek bevestigt het beeld dat verpleegkundigen leiderschap laten zien als dat nodig is voor patiënten. Voor zichzelf opkomen vinden ze lastiger. Ik denk dat we moeten oppassen dat er niet een te grote aanslag op hun weerbaarheid wordt gedaan. De werkdruk zal hoog blijven. Hoe zorgen we dat ze niet omvallen of het vak uit willen?

Ik zou wensen dat de beroepsgroep de vrijheid neemt om het werk in te richten zoals ze zelf vinden dat het moet op basis van hun deskundigheid. Dat is belangrijk voor de erkenning van de beroepsgroep en komt de kwaliteit van de zorg ten goede.

Kennis bijhouden

Dat betekent dat ze hun kennis up-to-date moeten houden als onderdeel van het werk. De beroepsgroep heeft de sleutel in handen door te zeggen: 'Als wij goede zorg willen geven, moeten er voldoende mensen zijn en moeten we onze kennis ontwikkelen.' Goed voor jezelf opkomen en goede zorg geven gaan hand in hand.

Goede voorbeelden delen

Ik vind het mooi dat er behoefte is, ondanks de coronacrisis, om kennis bij te houden. Dat blijkt in ons project met leernetwerken waar deelnemers geïnspireerd blijven en tijdens een online symposium waar enthousiast op gereageerd is. Ik denk dat de crisis bijdraagt aan bewustwording over verpleegkundig leiderschap, waarin ze ruimte nemen om voor hun beroep op te komen, aan te geven wanneer de rek eruit is en goede zorg in gevaar komt. Daarbij helpt het om goede voorbeelden van leiderschap met elkaar te delen, in plaats van ons te focussen op wat nog niet goed gaat. Dat vraagt wel een lange adem, maar inspireert des te meer. Een jaar na het Nightingalejaar is verpleegkundig leiderschap dus nog steeds belangrijk!

Dag van de Verpleging

12 mei, de geboortedag van Florence Nightingale, is de internationale dag van de verpleging. Een dag om de verpleging te bedanken en aandacht te vragen voor de (ontwikkelingen in de) beroepsgroep. In 2020 stond de verpleging door de coronacrisis dagelijks in het middelpunt. Terecht, want verpleegkundigen werken in alle sectoren binnen de gezondheidszorg en hebben in deze coronatijden een cruciale rol in preventie, behandeling, nazorg en ondersteuning. Daarom hebben we toen 8 verpleegkundigen en een lector gevraagd naar hun visie op de ontwikkeling van hun vak in relatie tot de coronapandemie. In mei 2021 hebben we een aantal van hen gevraagd om terug te blikken op het afgelopen jaar en opnieuw naar de toekomst van het vak te kijken.