Nieuwe projecten van start voor het Kennisprogramma Pandemische Paraatheid

In de recente subsidierondes “Stimuleringsimpuls voor Pandemische Paraatheid” en “Stimuleringsimpuls FAIR-data voor Pandemische Paraatheid” afkomstig van het kennisprogramma Pandemische Paraatheid zijn 23 projecten gehonoreerd. Dit kennisprogramma is ontwikkeld om de voorbereiding op, en de effectieve bestrijding van, pandemieën door micro-organismen te verbeteren. Het programma stimuleert structurele multidisciplinaire samenwerking, zowel voor als tijdens een pandemie, om zo de volksgezondheid te beschermen en de negatieve sociale en maatschappelijke effecten van pandemieën te beperken.

Doel subsidierondes

Projecten binnen deze rondes zijn bedoeld als stimuleringsimpuls om de kennis te vergroten over pandemische paraatheid. De projecten richten zich op de volgende onderwerpen:

  • Onderzoek naar pandemische weerbaarheid
  • Onderzoek naar immunologie en pathogenese voor pathogenen met pandemisch potentieel
  • Onderzoek ten behoeve van de pandemische paraatheid in de Cariben
  • Ontwikkeling van en onderzoek naar innovatieve ideeën in relatie tot pandemische paraatheid
  • Het verbeteren van de vindbaarheid, toegankelijkheid, uitwisselbaarheid en herbruikbaarheid (in het Engels afgekort als FAIR) van individuele databronnen die relevant zijn voor pandemische paraatheid

Gehonoreerde projecten

De recente uitbraak van mazelen leidde tot een overvloed aan informatie waaronder ook onjuiste en misleidende gegevens, ook wel infodemie genoemd. Het is belangrijk om twijfel en weerstand tegen vaccinatie weg te nemen door effectief te communiceren tijdens vaccinatiecampagnes. GGD Amsterdam wil de informatiebehoeften en de verspreiding van infodemie over de mazelen-vaccinatie beter begrijpen door proactief gebruik te maken van social listening. Lees meer over dit project.

Een opname in een high level isolation unit (HLIU) kan traumatisch zijn voor patiënten en hun naasten. Om de zorg meer patiëntgericht te maken is het belangrijk dat naasten veilig de patiënt kunnen bezoeken. Het project ontwikkelt een handboek met praktisch toepasbare methoden voor het bieden van psychosociale ondersteuning voor patiënt en naasten. Lees meer over dit project.

Er is een afnemende vaccinatiegraad onder de bevolking wat zorgelijk is. Wat zijn de motivaties van de testbereidheid van inwoners? Specifiek de groep die ondervertegenwoordigd is in onderzoek en beleid. Door een meer inclusieve benadering te ontwikkelen kan de testbereidheid worden vergroot. Lees meer over dit project.

Zorgprofessionals staan onder enorme druk vanwege het risico om zelf ziek te worden tijdens een pandemie. Hierdoor kunnen psychische problemen ontstaan. Voor een beknopt handelingskader om zorgprofessionals psychosociaal te ondersteunen tijdens een pandemie is inzicht nodig wat gewenst, beschikbaar en effectief is.  Lees meer over dit project.

Katten en honden zijn vatbaar voor zowel menselijke als vogelgriepvirussen. Om beter te begrijpen of honden en katten kunnen fungeren als bron voor pandemische virussen is meer kennis nodig. Dit inzicht is belangrijk voor het opzetten van monitoringssystemen en gerichte maatregelen tijdens uitbraken vogel- en menselijke griepvirussen. Lees meer over dit project.

Patiënten hebben op verschillende digitale manieren contact gehouden met hun zorgverleners tijdens de COVID-19 pandemie. In dit onderzoek worden de opties voor ‘telemedicine’ onderzocht,  hoe kunnen patiënten het beste geholpen worden. De uitkomsten dienen als basis om de veerkracht van de bevolking te versterken. Lees meer over dit project.

Onder jongvolwassen studenten zijn er nog steeds zichtbare gevolgen van de maatregelen van de COVID-19 pandemie aanwezig. Hoe kunnen de negatieve effecten op de ontwikkeling en het mentaal welbevinden van deze groep verminderd worden tijdens toekomstige pandemieën? In samenwerking met studenten zullen er concrete adviezen en praktische tools worden ontwikkeld en verspreid. Lees meer over dit project.

Voor het detecteren en rapporteren van infectieziekten in het Caribisch gebied zijn er surveillancesystemen. Er ontbreekt een overzicht van infectieziekten die voorkomen in dit gebied.  Deze kennis is nodig om bij te dragen  aan een verbeterde weerbaarheid tegen infectieziekten met pandemisch potentieel. Lees meer over dit project.

Tijdens epidemieën is het van belang reizigers efficiënt te voorzien van juiste reisadviezen. Nieuwe technologieën, zoals kunstmatige intelligentie (AI), hebben potentie de efficiëntie van het huidige handmatige proces te verbeteren. Onderzocht wordt  de meerwaarde, het gebruik en de toepasbaarheid van AI binnen reisadviezen. Lees meer over dit project.

Burgers willen graag betrokken zijn bij het vormgeven van beleid, zoals bij de coronapandemie. Deze betrokkenheid kan zorgen voor meer draagvlak bij nieuwe maatregelen. Onderzoekers van dit project onderzoeken de mogelijkheden en vereisten voor het gebruik van Citizen Science. Ze kijken welke acties ondernomen kunnen worden tijdens de "koude fase" van een pandemie. Lees meer over dit project.

Grenssluitingen tijdens pandemieën hebben impact op mobiliteit, werk en mantelzorg. Onderzoek naar verspreiding van infectieziekten over landsgrenzen is nog beperkt,  met dit project wordt inzicht verkregen in de grensoverschrijdende infectieverspreiding tijdens een pandemie. Hier komen lessen uit  voor het pandemiebeleid van de toekomst. Lees meer over dit project.

Immigranten in Nederland worden minder vaak getest en gevaccineerd. Door integratie van de  sneltesten voor hepatitis B, hepatitis C en hiv in het bestaande screeningsproces voor tuberculose verbetert de gezondheidszorg voor immigranten en wordt  verspreiding van infectieziekten voorkomen. Lees meer over dit project.

Goede kennis en handelingsperspectieven bij burgers zijn cruciaal voor pandemische weerbaarheid, maar dit is niet vanzelfsprekend. Onderzoekers gaan kijken naar misinformatie over zoönosen op sociale media. Ze onderzoeken hoe interventies de kennis, handelingsperspectieven en herkenning van misinformatie beïnvloeden. Lees meer over dit project.

Inwoners van gemeenten vlakbij een landsgrens halen regelmatig vaccinaties in het buitenland. Dit vertekent de vaccinatiegraad in deze regio’s. Onderzoekers stellen vast  welke inwoners de afgelopen 5 jaar gevaccineerd zijn in het buitenland. Vervolgens onderzoeken ze waarom inwoners hiervoor gekozen hebben en of dit verschilt tussen bepaalde groepen. Lees meer over dit project.

Er is vermoedelijk een associatie tussen milieuvervuiling en de verspreiding van pandemische virussen, maar het effect van dit verband is nog onduidelijk. Onderzoekers gaan uitzoeken wat de impact van microplastics is op epidemische virussen. Hierbij onderzoeken ze de levenscyclus van het virus, de pathogenese en de ontstekingsreacties die microplastics veroorzaken. Lees meer over dit project.

Tijdens de COVID-19 pandemie heeft onderzoek geleid tot een platform voor epidemiologisch onderzoek en informatievoorziening voor kwetsbare groepen tijdens een pandemie. Door het  platform toekomstbestendig te maken kan het bij toekomstige pandemieën direct worden ingezet.  Lees meer over dit project.

Het Caribisch gebied heeft wereldwijd het hoogste aantal luchtweginfecties. Vaccinaties om deze infecties te voorkomen zijn het meest effectief als deze worden afgestemd op het verspreidingstempo van virussen. Maar dat gebeurt momenteel nog niet. Onderzoekers gaan voor het eerst de seizoensgebondenheid van bekende virussen, die in het Caribisch gebied epidemieën kunnen veroorzaken, bestuderen. Lees meer over dit project.

Huidige methoden om ziekteverwekkers op te sporen zijn of te duur voor grootschalig gebruik of niet specifiek genoeg om lage hoeveelheden te detecteren. Er wordt gewerkt aan  een flexibele, betaalbare en eenvoudig toepasbare methode om ziekteverwekkers op te sporen en de volksgezondheid te beschermen. Lees meer over dit project.

De huidige methode om de immuniteit tegen nieuwe virusvarianten te bepalen is meer dan 80 jaar oud. Deze methode is beperkt tot individuele virusvarianten. Met de ontwikkeling van een nieuwe methode kan de immuniteit tegen meerdere virusvarianten tegelijkertijd bepaald worden.  Lees meer over dit project.

De voorbereiding op zorgcrises blijft in Caribisch Nederland achter. Deze regio is kwetsbaar en afhankelijk van regionale en nationale samenwerking. Doel van het project is de veerkracht en paraatheid van de zorg in Caribisch Nederland te versterken. Ze onderzoeken welke risico's als meest urgent worden gezien door de zorgsector, en hoe zij zich hierop voorbereiden. Lees meer over dit project.

Het voorkomen van infectieziekten speelt een essentiële rol in huisartsenpraktijken om zowel patiënten als zorgprofessionals te beschermen. Een goede voorbereiding is daarbij onmisbaar, vooral in de koudere maanden wanneer luchtwegvirussen veel voorkomen. De onderzoekers ontwikkelen een infectiepreventie toolbox die focust op het omgaan met infecties tijdens het respiratoire seizoen. Lees meer over dit project.

Langlopende cohortstudies bieden een betrouwbare basis voor het snel beantwoorden van belangrijke onderzoeksvragen tijdens een pandemie. Door een goed gestructureerd onderzoeksframework beschikken ze snel over relevante gegevens. Binnen dit project wordt de huidige staat van FAIRness geëvalueerd en waar mogelijk geüpdatet. Daarnaast worden belemmeringen voor het opzetten van (sub)studies onderzocht om een stappenplan te ontwikkelen voor een snellere start van onderzoeksprojecten.  Lees meer over dit project.

Databronnen zijn belangrijk bij tijdige detectie en monitoring van pandemische dreigingen. Er zijn bestaande databronnen waaronder Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn die aanzienlijke tekortkomingen laten zien wat betreft hun FAIRness niveau. Het doel is om de FAIRness informatie van huisartsenpraktijken die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste lijn te verhogen door het analyseren van FAIR verbeterpunten. Lees meer over dit project.