Meer onderzoek nodig om sociaal werkers te ondersteunen bij complexe vraagstukken

Sociaal werkers zorgen ervoor dat mensen prettig kunnen leven in hun sociale omgeving, zoals het gezin en de buurt, en dat iedereen kan meedoen in de samenleving. ‘Sociaal werker’ is een verzamelnaam voor verschillende functies zoals jongeren- en ouderenwerker, woon- of activiteitenbegeleider, sociaal-cultureel of maatschappelijk werker, schuldhulpverlener, buurtopbouwwerker en vrijwilligerscoördinator.

Omdat sociaal werkers steeds vaker met complexe vraagstukken te maken krijgen, zoals radicalisering en uitsluiting, is het belangrijk dat zij hun werk kunnen doen op basis van kennis en bewezen effectieve methoden. Die kennis ontbreekt nu vaak nog, zo bleek uit de Kennis- en Onderzoeksagenda Sociaal Werk (2020). Daarom heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Movisie gevraagd om te onderzoeken welke kennis nodig is om sociaal werkers hun werk goed te kunnen laten doen. ZonMw financierde de onderzoeken.

Het onderzoek van Movisie leverde 4 rapporten (‘kennissyntheses’) op, die in september 2023 zijn aangeboden aan VWS en ZonMw. Het gaat om deze publicaties:

• Kennissynthese Sociaal Werk: radicalisering en polarisatie (PDF)
• Kennissynthese Sociaal Werk: bevorderen van sociale inclusie (PDF)
• Kennissynthese Sociaal Werk: versterken van het allerdaagse leven (PDF)
• Kennissynthese Sociaal Werk: door laten klinken van de stem van de burger (PDF)

Ook is een reflectieverslag geschreven, waarin de conclusies uit de 4 rapporten worden samengevat en aanbevelingen worden gedaan voor vervolgonderzoek. De algehele conclusie is dat er meer wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek gedaan moet worden naar de thema’s van de kennissyntheses en dat daarin ook ruimte moet zijn voor onderzoek naar de effectiviteit van bestaande interventies en de rol van de sociaal werker.

De 4 kennissyntheses en het reflectieverslag van Movisie vormen belangrijke input voor het nieuw te starten Stimuleringsprogramma Sociaal Werk, dat ZonMw op verzoek van VWS voorbereidt. Met het stimuleringsprogramma draagt ZonMw bij aan de verdere onderbouwing en ontwikkeling van het sociaal werk. De verwachting is dat het programma in 2024 van start kan gaan.