Jeugdprofessionals en jonge rolmodellen werken samen in de wijk Poelenburg, Zaanstad

In de wijk Poelenburg is sprake van sociaaleconomische problematiek. De jongeren uit deze wijk hebben te maken met achterstanden op verschillende leefgebieden. Daarom is in deze wijk  onderzocht welke rol actieve en getalenteerde jongeren, die een voorbeeldfunctie hebben in de wijk,  kunnen spelen bij het verkleinen van de afstand tussen de wijkprofessionals en jongeren. En bij het versterken van het preventief en wijkgericht werken.  De rolmodellen hebben met elkaar gemeen dat ze ervaringsdeskundig zijn op het gebied van opgroeien in een situatie van kansenongelijkheid.

Een rolmodel is een (jong)volwassen persoon met wie een jongere zich kan identificeren. En die een rol inneemt in zijn of haar gemeenschap die model staat voor het soort rol dat de jongere later zelf ook wil innemen. Er zijn in dit onderzoek 3 typen rolmodellen onderscheiden. Deze 3 types hebben een functie in het betrekken, inspireren, motiveren en begeleiden van jongeren:

• Rolmodellen met naamsbekendheid binnen en buiten de wijk
• Jongerenwerkers
• ‘(Jonge) Mensen uit het netwerk van jongeren die rust en positiviteit uitstralen (zogenoemde tussenpersonen)

Onderzocht is hoe de samenwerking tussen rolmodellen en professionals een bijdrage levert aan het preventief en wijkgericht werken. En hoe deze samenwerking versterkt kan worden om jongeren beter te bereiken.

• Jongerenwerkers kunnen goed aansluiten op de leefwereld van jongeren. Zij zijn goed op de hoogte van wie jongeren volgen op sociale media. Zo komen zij zelf of via hun lokale netwerk in contact met rolmodellen met naamsbekendheid. Door de inzet van jongerenwerkers kunnen jongeren op een laagdrempelige manier in contact kwamen met rolmodellen met naamsbekendheid op het gebied van sport, kunst en cultuur en sociale media.
• Rolmodellen kregen veel zelfstandigheid bij het organiseren van en werven voor activiteiten en evenementen. Dit vertrouwen in de inzichten en vaardigheden van lokale rolmodellen en het jongerenwerk had een positieve werking op de opkomst van jongeren bij activiteiten. En dus op het bereiken van jongeren.
• Tussenpersonen kunnen mogelijk goed helpen in het bereiken van de zogenoemde moeilijk bereikbare jongeren. Professionals moeten dan wel tijd en aandacht steken in het opbouwen van een relatie met deze tussenpersonen en hen ondersteunen bij het pakken van deze rol.

De wijk Poelenburg kamp met diverse problemen. Zo groeit een derde van de kinderen op in armoede. En 10-15% groeit op in een eenoudergezin. Meer jongeren dan gemiddeld in Zaanstad hebben te maken met een taalachterstand, lagere Cito-scores en schooladviezen, en gezondheidsproblemen zoals overgewicht. Professionals en ouders maken zich zorgen over jongeren die vatbaar zijn voor de verlokkingen van het criminele pad en over hangjongeren die veel tijd op straat doorbrengen.

Jongerenwerkers kunnen ook rolmodellen zijn op het gebied van sekse en genderdiversiteit. In vervolg op dit project heeft ZonMw subsidie toegekend aan het project ‘Gendergelijk Poelenburg: Mannenemancipatie voor en door jongerenwerkers en jongeren in wijkgericht werken’. Deze resultaten worden in 2024 verwacht. 

Dit project richt zich op het overbruggen van genderongelijkheid in het jongerenwerk in de wijk Poelenburg/Peldersveld in Zaandam. Jongerenwerkers en jongeren uit de buurt worden aan de hand van trainingen en activiteiten betrokken bij het onderwerp mannenemancipatie om gendergelijkheid en -diversiteit te stimuleren. Dit project loopt tot juni 2024.

Met meer kennis kan de hulp en ondersteuning aan jongeren en gezinnen verbeterd worden. Daarvoor is het kennisontwikkelingsprogramma Wat werkt voor de jeugd opgezet. Het project is tot stand gekomen met financiering vanuit dit programma.