Wereld Ergotherapie Dag: samen werken aan meer zelfstandigheid door te ‘doen’

Nour woont nu 7 jaar in Nederland. In die 7 jaar heeft zij met verschillende ergotherapeuten gewerkt aan haar wens om zo zelfstandig mogelijk te worden: 'Ik ben best leergierig en nieuwsgierig naar alles en wil heel graag alles zelf kunnen. Met Nathalie leer ik nu reizen met het openbaar vervoer en werk ik aan het huishouden doen. Ik heb altijd gedacht dat ik bepaalde dingen nooit zelfstandig zou kunnen, maar dankzij Nathalie weet ik dat ik het wél kan.'

Nathalie is werkzaam bij Koninklijke Visio en werkt met kinderen en jongeren met een visuele beperking. Ze vertelt: 'De wens van Nour sluit naadloos aan op de kern van ergotherapie: zij wil graag zo zelfstandig mogelijk worden in alles wat er letterlijk en figuurlijk op haar pad komt. Daarom werken we nu aan naar school gaan met het openbaar vervoer.' Nour vult aan: 'Ik moet 2x overstappen als ik naar school ga: van tram naar metro en dan weer de tram. Dát doen als je blind bent, is echt heel lastig. Ik moet omgaan met allerlei geluiden en drukke oversteekpunten. Eigenlijk moet ik de hele route uit mijn hoofd leren en dat kost veel energie. Daarom doe ik het stap voor stap en Nathalie helpt mij daar bij.'

'Nour heeft ook aangegeven dat ze graag zelfstandig naar vriendinnen wil gaan', vertelt Nathalie. 'Ik leer haar dat ze het niet altijd helemaal zelf hoeft te doen, maar dat ze ook om hulp kan vragen of bijvoorbeeld een taxi kan bellen. Zo leer ik haar naast zelfstandig ook zelfredzaam zijn.' Nour vult daar op aan: 'Ik had niet verwacht dat ik zo ver zou komen. Vroeger was ik vooral onzeker en dacht ik: ik ben blind, dus hoe kan ik dan een drukke weg oversteken? Dankzij ergotherapie ben ik veel zelfverzekerder geworden en dat helpt mij bij het leren van nieuwe dingen. Ik heb ook gemerkt dat er altijd lieve en behulpzame mensen in de buurt zijn. Laatst ging ik met Nathalie met het openbaar vervoer en liep ik tegen een openbaar vervoer poortje met een rood kruis, waardoor ik niet verder kon. Nathalie liet het mij zelf oplossen en keek van een afstandje toe. Ik werd toen geholpen door hele lieve en aardige mensen, zodat ik mezelf toch kon redden. Ik krijg dan ook het vertrouwen dat behulpzame mensen er altijd wel zijn.'

Op de vraag waar zij nog naar toe wil groeien, antwoordt Nour: 'Nu ik ouder word, heb ik steeds meer plannen. Het allerliefst wil ik alleen wonen en zelf de algemene dagelijkse dingen doen, zoals koken, boodschappen doen en het huishouden. Laten zien dat ik het allemaal zelf kan, dát is wat ik wil.' Nathalie reageert: 'Nour, je ziet het niet, maar ik luister naar je met een grote glimlach. Ik ben er persoonlijk heel erg trots op wat je allemaal hebt bereikt en waar je nog naar toe wil groeien. Ik kan voor jou het "meedoen" echt in de praktijk brengen, juist omdat dat is wat jij zo graag wil. Ik weet nog dat we begonnen met het lopen met een taststok en het gebruiken van geleide lijnen bij het openbaar vervoer. Maar ook: wat is nou het geluid van een bus en deuren die open gaan? Hoe herken je het verschil tussen bus, metro en tram? Dat is allemaal zo lastig als je niet kan zien, vandaar dat het zo belangrijk dat is dat we samen op pad gaan. Net zoals het vragen om hulp in bepaalde situaties, dat kan je niet simuleren dat moet je echt ondervinden en dus samen doen.'

Nour houdt heel erg van acteren en zingen. 'Ik heb meegedaan met een voorstelling in het Internationaal Theater in Amsterdam. Dat was echt heel erg leuk. Het is ook best een beetje gek dat ik het in een winkel spannend vind om hulp te vragen, maar op een podium staan voor meer dan 250 mensen vind ik helemaal niet spannend', zegt Nour lachend. Op de vraag of zij dit zonder ergotherapie ook had gekund, geeft ze aan: 'Nathalie luistert naar mij en naar wat ik écht wil. Zo geeft zij mij het vertrouwen dat ik het kan. Op het toneel staan is wat ik het allerliefste doe en is ook echt iets van mijzelf, maar dankzij Nathalie geloof ik in mezelf en doe ik het ook en daar ben ik heel blij mee'. 

Nathalie:  'Doordat Nour zo gemotiveerd is, kunnen we samen dingen uitproberen. Bijvoorbeeld met koken, dat gaat dan echt om het "doen". Dat "doen" en "meedoen" zijn niet voor niets de sleutelwoorden in ons vak: samen verkennen wat er kan en dat mogelijk maken. Ons vak is echt bezig zijn in de praktijk, gericht op wat de cliënt wil. Nour wil heel veel en dat kan ik als ergotherapeut alleen maar toejuichen. Dankzij haar sterke hang naar zelfstandigheid zet zij mij volledig in mijn kracht als ergotherapeut en dat maakt mijn werk waardevol en vooral ook heel erg leuk.'

Tekst: Ergotherapie Nederland
Beeld: Janat
Eindredactie: ZonMw