Subsidierondes Goed Gebruik Geneesmiddelen
GGG richt zich op het verbeteren van farmacotherapeutische zorg, zowel op het niveau van het geneesmiddel alsook op het gebruik van geneesmiddelen in de dagelijkse zorg. Het programma berust op verschillende pijlers: open rondes, gerichte rondes als Personalised Medicine en STIP Ronde, en Patiëntenregistraties.
Lopende subsidierondes
Gratis online cursus toetsingsprocedure en wet- en regelgeving
Samen met de CCMO ontwikkelde Paul Janssen Futurelab Leiden met subsidie van ZonMw de gratis Engelstalige online cursus Clinical Research in the Netherlands – Legislation & Procedures. Ook is de Committee Finder tool beschikbaar. Beide zijn bedoeld voor onderzoekers ter ondersteuning bij het opzetten en uitvoeren van doelmatigheids- of klinisch (geneesmiddelen) onderzoek.
Open Ronde
Voor de Open Ronde geldt dat een relevante onderzoeksvraag of probleem uit de praktijk het uitgangspunt voor de aanvraag moet zijn; hierbij gelden verder geen beperkingen ten aanzien van specifieke thema’s of ziektegebieden. Daarnaast worden aanvragers aangemoedigd om projecten in te dienen die een transmuraal karakter en transmurale impact hebben, waarbij alle ‘transmurale partijen’ uitdrukkelijk bij de aanvraag betrokken dienen te worden.
Complexe Interventies
Voor deze ronde geldt dat een complexe interventie rondom geneesmiddelengebruik centraal staat; dat wil zeggen een multifactoriële interventie die uit meerdere op elkaar ingrijpende componenten bestaat en waarbij diverse disciplines/zorgverleners bij betrokken zijn. De vraagstukken komen uit de praktijk en kunnen zich afspelen in diverse settingen (eerste lijn, ziekenhuis, verpleeghuis) en deels over settingen heen (ketenzorg). Thema’s waarbij vaak sprake is van dergelijke complexe interventies zijn polyfarmacie, therapietrouw, stoppen/afbouwen van medicatie of medicatieoverdracht. Het opzetten en uitvoeren van onderzoek naar complexe interventies vereist een ander soort aanpak en expertise dan de meeste geneesmiddelenonderzoeken.
STIP Ronde
De STIP Ronde (Stimulering Toepassing In de Praktijk) is specifiek bedoeld voor farmacotherapeutische projecten gericht op een breed onderkend probleem uit de praktijk. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan projecten met betrekking tot het toegankelijk maken en toepassen van kennis in de praktijk, praktijkverbeterprojecten of verbetering van de organisatie en/of kwaliteit van de (farmacotherapeutische) zorg. Het is nadrukkelijk van belang dat dergelijke projecten kennis oplevert die bijdraagt aan de landelijke implementatie van oplossingen voor de betreffende knelpunten in de zorg.
Grote Trials
De Grote Trials Ronde is specifiek bedoeld voor studies die door middel van een hoge bewijslast uitsluitsel geven over een bestaand doelmatigheidsprobleem met betrekking tot de toepassing van geneesmiddelen in de praktijk. De resultaten van de studies moeten nationale impact hebben en zijn direct toepasbaar in de dagelijkse klinische praktijk. De implementatie van de resultaten zal een substantiële impact hebben op gezondheidswinst, kostenbesparingen en/of kwaliteit van zorg.
Het onderwerp moet een breed draagvlak bij de beroepsgroep hebben. Participatie van alle relevante partijen op nationaal niveau is essentieel. Daarnaast is het opzetten van een goede infrastructuur die ook voor toekomstige studies te gebruiken is, een onderdeel van de projecten.
Rediscovery Ronde
De Rediscovery Ronde gaat specifiek om projecten gericht op onderzoek naar de effectiviteit en/of dosisoptimalisatie van een veelbelovende toepassing van een bestaand geneesmiddel (niet onder patent) bij een indicatie waarvoor het middel (nog) niet is geregistreerd. Het is van belang dat bestaande pilotdata en een aannemelijk verondersteld werkingsmechanisme voor de nieuwe indicatie de basis vormen van de voorgestelde studie.
Deze studies worden nadrukkelijk gezien als aanzet tot een registratietraject, waarbij de doorgeleiding van rediscovery producten naar de klinische praktijk voor een maatschappelijk aanvaardbare prijs wordt geborgd.
Implementatie Ronde
Deze subsidieronde richt zich op het verder brengen van kennis uit GGG-projecten met als doel structurele inbedding in de praktijk.
Onderzoeksprojecten binnen het GGG-programma leveren veel nieuwe kennis op. Deze nieuwe kennis verspreidt zich echter niet vanzelf naar de werkvloer; kennis alleen is niet voldoende om te komen tot daadwerkelijk gebruik en toepassing in de praktijk. Om te komen tot daadwerkelijk gebruik en toepassing van kennis in de praktijk is het belangrijk vooraf de situatie en wensen goed in kaart te brengen. Hierbij is het essentieel dat er goed is nagedacht over een concrete veranderstrategie en hoe de kennis in de klinische praktijk toegepast kan worden. Deze zogenoemde implementatieprojecten vereisen dikwijls een aanpak gericht op samenwerking tussen zorgverleners die werkzaam zijn in verschillende zorgsectoren. De activiteiten binnen de projecten omvatten vaak activiteiten waar geen betaaltitel voor bestaat en om die reden niet in aanmerking komen voor vergoeding.
Ronde Implementatie van kennis en interventies voor passende zorg in de praktijk
Deze gezamenlijke ZonMw-subsidieronde richt zich op het verder brengen van kennis uit onderzoeksprojecten om de zorg te verbeteren, waarbij de vier principes van passende zorg centraal staan (waardegedreven, samen beslissen, juiste zorg op de juiste plek, positieve gezondheid). Onder passende zorg verstaan we zorg die nodig is, waarde toevoegt en bijdraagt aan kwaliteit van leven, en die aansluit bij behoeften en omstandigheden van de individuele patiënt. Het gaat hierbij altijd om een algemeen publiek belang. Het doel is structurele inbedding in de praktijk van GGG-projecten. Implementatieprojecten vereisen meestal een aanpak gericht op samenwerking tussen zorgverleners die werkzaam zijn in verschillende zorgsectoren. De samenwerking is gericht op het vinden van oplossingen voor problemen waar zorgverleners en patiënten tegenaan lopen in de praktijk. De activiteiten binnen de projecten omvatten vaak activiteiten waar (nog) geen betaaltitel voor bestaat en om die reden niet in aanmerking komen voor vergoeding.
BeNeFIT (Belgium-Netherlands Funding of International Trials)
De BeNeFIT Ronde is een gezamenlijk initiatief vanuit de ZonMw-programma’s Goed Gebruik Geneesmiddelen en DoelmatigheidsOnderzoek en het Belgische Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE).
De studies in deze ronde zijn gericht op vergelijkende, praktijkgerichte multicenter, klinische studies, waarbij Nederlandse en Belgische instellingen samen niet-commercieel praktijkgericht onderzoek uitvoeren, dat relevant is voor patiënten, zorgverleners en beleidsmakers in beide landen.
Door samen te werken kunnen klinische studies sneller en efficiënter worden uitgevoerd. Het biedt onderzoekers, maar ook de financierende overheidsorganisaties, een unieke kans elkaar te versterken en van elkaar te leren.
Onderzoek met Bestaande Data
De subsidieronde Onderzoek met Bestaande Data richt zich specifiek op projecten die onderzoek doen met klinische Real World Data (RWD) die zijn verzameld in aandoeningengerichte registers (structureel, continu en op vooraf afgesproken wijze verzamelde data).
De gehonoreerde projecten beantwoorden een relevant klinisch vraagstuk over de toepassing van geneesmiddelen in de zorgpraktijk. Daarnaast is gebruik van bestaande data in deze studies een meerwaarde ten opzichte van andere meer traditionelere gehanteerde studiedesigns. Door data over lange tijd te verzamelen kunnen vraagstukken over langetermijneffecten van behandelingen beantwoord worden. Hiermee vormt registergebaseerd onderzoek een waardevolle aanvulling op het meer traditionele geneesmiddelenonderzoek.
Gedurende het project wordt tevens gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit en de FAIRness van de data in het gebruikte register.
De uitkomsten van een project moeten na afronding implementeerbaar (bruikbaar) zijn in de klinische praktijk en daarmee de dagelijkse praktijk kunnen veranderen.
Personalised Medicine
Het onderzoeksprogramma Personalised Medicine, binnen GGG, heeft als doel het waarborgen van een doelmatige implementatie van Personalised Medicine in de Nederlandse gezondheidszorg, onder andere door samenwerking te stimuleren en door de kosteneffectiviteit van diagnostiek en behandeling te bestuderen.
Met de uiteindelijke onderzoeksresultaten van de innovatieve personalised medicine interventies wordt in de klinische praktijk aangetoond wat de meerwaarde voor de patiënt is en worden bewijzen verzameld op basis waarvan het Zorginstituut Nederland kan adviseren over aanpassing(en) in het basispakket.
Het onderzoeksprogramma richt zich op oncologie en zeldzame ziekten; binnen de subsidieronde gericht op immuungemedieerde inflammatoire musculoskeletale aandoeningen (IMID) is een project gehonoreerd en een derde onderdeel omvat Ontwikkeling voorspellende diagnostiek.
Medicinale Cannabis
Medicinale cannabis is meer dan 15 jaar beschikbaar in Nederland. Het wordt voorgeschreven aan patiënten bij verschillende indicaties, waarbij de reguliere therapie niet voldoende effect heeft. Cannabis wordt dan vaak als aanvulling gebruikt op een lopende behandeling en is voor veel patiënten van groot belang om een bevredigende kwaliteit van leven te behouden. Omdat er nog onvoldoende bekend is over de farmacologische werking en effectiviteit van medicinale cannabis wordt het op dit moment niet voor patiënten vergoed. VWS heeft additioneel budget beschikbaar gesteld voor onderzoek met als doel meer kennis te genereren over de farmacologische eigenschappen en effectiviteit van medicinale cannabis.
ZonMw/GGG & Hartstichting
De Hartstichting en ZonMw werken in deze ronde samen aan het mogelijk maken van een betere behandeling van hartfalen en boezemfibrilleren. De betere behandeling van hartfalen en boezemfibrilleren is één van de vijf onderzoeksprioriteiten van de Hartstichting.
Met deze samenwerking stellen de Hartstichting en ZonMw artsen en onderzoekers in staat om deze ambitie voor een betere behandeling van hartfalen en boezemfibrilleren dichterbij te brengen door behandelingen te ontwikkelen die binnen 5 en 10 jaar leiden tot wezenlijke verbeteringen voor mensen met deze aandoeningen.
Binnen deze ronde konden twee soorten onderzoeksprojecten worden ingediend: Grote Trials en Drug Rediscovery onderzoeksprojecten.
Infrastructuur en onderwijs
Het GGG-programma richt zich ook op de infrastructuur van onderzoek naar geneesmiddelengebruik. Hierbij is samenwerking op brede schaal van belang, maar zeker ook het genereren van (her)bruikbare data. Daarnaast speelt onderwijs een belangrijke rol in het beter gebruik van geneesmiddelen. Het GGG-programma draagt daarom bij aan initiatieven die farmacotherapie-onderwijs stimuleren. Niet alleen voor voorschrijvers, maar ook voor andere professionals in de farmacotherapeutische zorg.
Patiëntenregistraties
Het GGG-programma financiert niet alleen onderzoek (via open rondes), maar stimuleert ook het opzetten van duurzame patiëntenregistraties.
Het GGG-programma ondersteunt met deze rondes patiëntenregistraties waarmee de zorg aantoonbaar kan worden verbeterd. De zorgverlener is daarbij ‘in the lead’. De patiëntenregistraties moeten spiegelinformatie opleveren voor zorgverleners in de klinische praktijk, waaronder tenminste informatie over de farmacotherapeutische behandeling(en). Het is daarnaast vereist dat de gegevens uit de patiëntenregistraties ook kunnen worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Onderzoeksprojecten komen in deze rondes dus niet in aanmerking voor subsidie.
Overig
Het GGG-programma financiert niet alleen onderzoek via reguliere subsidierondes, maar ook via opdrachten vanuit het ministerie van VWS of vanuit samenwerkingen.