Jet Bussemaker nieuwe voorzitter programmacommissie Onderzoeksprogramma Dementie

Het Onderzoeksprogramma Dementie (OPD) van ZonMw zal 10 jaar lang een enorme impuls geven aan onderzoek naar dementie. Professor Jet Bussemaker is de nieuwe voorzitter van de programmacommissie, die verantwoordelijk is voor het behalen van de programmadoelen. ‘Over 10 jaar is er meer kennis over oorzaken, behandeling en preventie van dementie.’

Over het belang van het OPD zegt Bussemaker: ‘Dementie is volksziekte nummer 1, maar toch zie ik dat er in verhouding veel meer aandacht is voor bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en kanker. Dat is uiteraard ook belangrijk, maar laten we dementie alsjeblieft niet vergeten. De wirwar van emoties die je voelt als deze ziekte je treft, de ingewikkelde regelgeving rondom de zorg en ondersteuning en de impact die dementie heeft op het leven van mensen met dementie en hun naasten, grijpt me enorm aan.’

Dementie raakt iedereen

Hoeveel impact dementie heeft, ondervond Bussemaker toen ze mantelzorger was van haar vader. Hij had kanker, maar werd ook steeds verwarder en vergeetachtiger. Een diagnose dementie is nooit gesteld, omdat hij toen al zo ziek was. ‘Dementie raakt niet alleen degene die het heeft, maar ook de eventuele partner, kinderen en kleinkinderen’, aldus Bussemaker. Ik ben daarom erg blij dat er ook ervaringsdeskundigen in onze commissie zitten, zodat er aandacht is voor het beter of anders leren omgaan met dementie.’ Bussemaker vindt ook de aanwezigheid van lector dr. Ada ter Maten-Speksnijder in de programmacommissie belangrijk. Deze lector begeleidt een practoraat, een expertiseplatform binnen een mbo-instelling waar praktijk(gericht) onderzoek wordt uitgevoerd. Dit zal volgens Bussemaker zorgen voor meer focus op het vertalen van opgedane kennis naar de dagelijkse praktijk en daarmee het creëren van zoveel mogelijk impact.

Brede samenwerking

Bussemaker vindt het belangrijk dat onderzoek naar dementie in de volle breedte goed vorm kan krijgen. Als voorzitter van de programmacommissie zal ze er dan ook op toezien dat het geld zo goed mogelijk wordt verdeeld over de verschillende thema’s van het OPD. ‘Fundamenteel onderzoek naar de oorzaken van dementie is belangrijk, maar ook op sociaal, maatschappelijk en technologisch vlak moet er veel gebeuren. Daar is brede samenwerking voor nodig.’ Om dat voor elkaar te krijgen worden onderzoeksconsortia gevormd, waarin bestaande topcentra samenwerken met andere onderzoeksgroepen en -disciplines, zorg- en onderwijsinstellingen en partijen uit het bedrijfsleven en de maatschappij. Bussemaker is daar een groot voorstander van. ‘Om tot oplossingen te komen voor alle complexe problemen waar we tegenwoordig voor staan moeten verschillende geledingen in de samenleving worden betrokken, waaronder burgers, mantelzorgers, ervaringsdeskundigen en professionals op alle niveaus en van meerdere disciplines.’

Diversiteit als rode draad

Bussemaker hoopt dat er met het OPD stappen worden gezet op het gebied van medische, professionele, technologische en sociale innovatie. ‘Over 10 jaar is er meer kennis over oorzaken, behandeling, preventie en de invloed van het hebben van een andere ziekte op het ontwikkelen van dementie’, zegt ze. ‘Ook hoop ik dat we op een meer menswaardige manier leren omgaan met dementie en dat professionals beter leren samenwerken om mensen met dementie zo goed mogelijk te ondersteunen. Daarnaast kunnen technologische innovaties helpen om de zelfstandigheid van mensen met dementie te vergroten, zodat ze meer bewegingsvrijheid hebben.’ Als laatste noemt Bussemaker diversiteit – aandacht voor verschillen in onder andere gender, cultuur, sociaaleconomische status – als belangrijke rode draad voor het OPD. ‘Dezelfde ziekte kan een verschillende impact hebben op het leven van de mensen die het treft. Als we daar in alle stappen van onderzoek rekening mee houden, kunnen we ervoor zorgen dat de resultaten impact hebben in alle lagen van de bevolking.’

Wie is Jet Bussemaker?

Professor Jet Bussemaker is hoogleraar Beleid, wetenschap en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg aan de Universiteit Leiden en LUMC, evenals voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Als staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) was ze verantwoordelijk voor het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) en het Landelijk Dementie Programma (LDP) en zorgde ze onder andere voor de inzet van casemanagers bij dementie. En als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) initieerde ze de Nationale Wetenschapsagenda, waarin dementie een belangrijk thema was.

Wat is het Onderzoeksprogramma Dementie?

Het Onderzoeksprogramma Dementie (OPD) maakt deel uit van de Nationale Dementiestrategie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Met het programma wordt de komende tien jaar 140,7 miljoen euro geïnvesteerd in onderzoek. Dit moet leiden tot nieuwe kennis over oorzaken, risicoreductie, diagnostiek en therapieën om dementie te kunnen behandelen en voorkomen. Impact wordt bereikt door te stimuleren dat de ontwikkelde kennis en innovaties worden toegepast in de praktijk.

Onderwerpen