Onderzoek van start naar optimale inzet van COVID-19 vaccins bij patiënten met een verstoord immuunsysteem

De werking van de COVID-19-vaccins op patiënten met immuunstoornissen, kanker of transplantatie wordt door onderzoeksgroepen verder onderzocht. Deze onderzoeksprojecten zijn onderdeel van het COVID-19 onderzoeksprogramma en ontvangen hiervoor elk een subsidie van ZonMw.

In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en samen met het RIVM zet ZonMw met deze onderzoeken in op het optimaliseren van COVID-19-vaccinatie bij patiëntgroepen met een verstoord immuunsysteem, waaronder patiënten met maligniteiten, immuunstoornissen en andere niet in reeds uitgevoerde studies geïdentificeerde patiëntenpopulaties. Het te financieren onderzoek is aanvullend op het onderzoek van het RIVM in het kader van monitoring en evaluatie van nationale vaccinatieprogramma’s en dat is uitgevoerd door de vaccinfabrikanten. De patiënten worden gevaccineerd als onderdeel van de vaccinatiestrategie van COVID-19 die de rijksoverheid heeft opgesteld. De nieuw te starten onderzoeksprojecten gaan kennis opleveren voor patiënten en behandelaars en ondersteunen een optimale inzet van vaccins bij deze groepen.

Patiënten met een verstoord immuunsysteem

De huidige beschikbare vaccins worden vooral, maar niet beperkt tot, door de fabrikanten in relatief gezonde volwassenen onderzocht. Specifieke risicogroepen zoals mensen met bepaalde ziektes, met overgewicht, het syndroom van Down, zwangeren en bepaalde leeftijdsgroepen (afhankelijk van de maximumleeftijd die is opgenomen in de vaccinstudie) worden maar deels in deze studies meegenomen. De registratieautoriteiten hebben de vaccins ook voor deze doelgroepen goedgekeurd, maar het is wel goed om hier toch extra onderzoek naar te doen. Het is van belang om de immuunrespons van het vaccin bij patiënten, waarvan bekend is dat zij een minder goed functionerend immuunsysteem hebben beter te gaan begrijpen. Een minder goed functionerend immuunsysteem kan veroorzaakt zijn door aanleg of zijn aangeboren, door een transplantatie of door immuunmodulerende behandelingen (chemotherapie, immuuntherapie).

De onderzoeken richten zich in eerste instantie op: patiënten met auto-immuunziekten die worden behandeld met afweeronderdrukkende geneesmiddelen, patiënten met primaire immuundeficiënties of immuunstoornissen, kankerpatiënten (solide tumoren) die worden behandeld met chemotherapie en/of immuuntherapie, niergetransplanteerde en dialyse-patiënten, longgetransplanteerden en mensen met het syndroom van Down.
Het RIVM onderzoekt de immuunrespons in de algemene populatie inclusief ouderen.

Voorbereid op nieuwe pandemieën

Door met gestandaardiseerde protocollen en meetmethoden te werken binnen de ZonMw- en RIVM-projecten, en deze internationaal af te stemmen, is overstijgend onderzoek mogelijk over de verschillende vaccins en populaties heen. De kennis die wordt ontwikkeld door de (inter)nationale samenwerking en analyse zorgt dat we beter voorbereid zijn bij de inzet van vaccins bij eventuele nieuwe pandemieën.

Meer informatie